Nicolai Wergeland var Eidsvollsmann og far til bl.a. Henrik Wergeland og Camilla Collett. Året han døydde ga han ut boka Tanker og Bekjendelser (1848), som i følgje forordet er til dels betre skildra som «innfall». Eit av desse, nr. 111, tenkjer eg kan vere kimen til ei science fiction-historie (s. 82): 111. […] Ved [Kants …
Author Archives: Rudi
Segn om Bergens opphav
Mange byar har eit mytisk opphav, t.d. har Roma historia om Romulus og Remus. Men visste du at Bergen også har eit slikt? Det finst eit (lite omtalt) segn i fleire utgåver frå 1500-talet om mystiske lydar i vågsbunnen – stemmar og musikk – som var eit teikn på at det ein dag ville kome …
Soga om Roy, Fyrste kapittel
Våren år 2000 fekk Vårt land forfattaren Erlend Loe til å leve frå seg ein stiloppgåve i nynorsk under namnet «Pia». Han skreiv «Soga om Roy» på 1,5 time, utan ordliste, før han reiste på påskeferie. Stilen blei lurt inn i bunka til ein norsklærar på Bjørknes Privatskole og vurdert til 4 på grunn av …
Mel-o-toons: Peer Gynt’s Adventures
Visste du at det finst fleire teiknefilmar basert på Henrik Ibsens Peer Gynt (1867)? Med overgangen frå teiknefilm på kino til billegare fjernsynsproduksjonar på 50-talet, dukka det opp ein del nye aktørar, t.d. Hanna-Barbera (Scooby-Do og The Flintstones). Ein annan aktør som baserte seg på dei same økonomiske animasjonsmetodane var New World Productions som produserte …
Norsk litteraturhistorie på 1-2-3
Det finst fleire norske litteraturhistorier ope på nett, til dømes Per Thomas Andersen sin Norsk litteraturhistorie (2001-utgåva) kan du lese på Nasjonalbiblioteket sine nettstad. Det same kan du med Knut Nærum sin parodi, Norsk litteraturhistorie fritt etter hukommelsen (2001). Men om du vil begynne med nokre meir fordøyeleg, er det fleire ressursar ute som gjer …
Endeleg kan du synge Dass sin song om horeri
Elevar i vidaregåande skular møter ofte Dass gjennom hans mest kjende verk, som Nordlands trompet og «Herre Gud ditt dyre navn og ære», men det har også vore vanleg å gjere eit visst publikumsfrieri med å ha med utdrag frå «Det Siette Bud. Du skal ikke bedrive Hoor.» T.d. andre strofe: Part legger sig hos …
Continue reading «Endeleg kan du synge Dass sin song om horeri»
Gunnlaug Ormstunga-illustrasjonar
Med tanke på kor lenge Gunnlaug Ormstunga har blitt lese i norske skular, er det merkeleg kor få gode illustrasjonar det er basert på handlinga i soga. Eit raskt oversyn på Nasjonalbiblioteket gjer meg eit inntrykk av at ein vanlegvis bruker illustrasjonar frå andre soger eller knytt til tida soga er sett i. Men det …
Til info: Noregs mest kjente spøkelse
Har du ein tanke om kva som er Noregs mest kjente spøkelse? Mi erfaring er at mange slit med å kome med eit godt svar. Det finst eit hav av regionale spøkelse, t.d. Munken i Nidarosdomen, den brune mannen på Sande og Octavia Sperati på Den Nasjonale Scene, men desse er ikkje særleg kjente over …
Vitsar frå bergens første journalist (1772-1773)
Det Bergenske Magazin blei publisert i ti nummer frå 1772 til 1773 av Henrik Bryssel Middelthon. Ei av spaltene som gjekk att i bladet var «Korte Fortællelser, Spøg, Indfald og Gaader». Her er vitsane frå denne spalta: Mi vurdering er at han brukte opp dei beste vitsane i sine første utgåver. Odd Strand skriv om …
Continue reading «Vitsar frå bergens første journalist (1772-1773)»
Figurtegner (1983)
For ein del år sidan kjøpte eg ein gammal datamaskin av typen Dragon 32. Med han kom det ein del spel/program på kassett, som vil seie at programvaren er lagra som lydfiler – det var eit format som var lett tilgjengeleg den gong då. Men eg fekk ikkje til å spele dei av. Heldigvis var …