Gunnlaug Ormstunga-illustrasjonar

Posted byRudi

Med tanke på kor lenge Gunnlaug Ormstunga har blitt lese i norske skular, er det merkeleg kor få gode illustrasjonar det er basert på handlinga i soga. Eit raskt oversyn på Nasjonalbiblioteket gjer meg eit inntrykk av at ein vanlegvis bruker illustrasjonar frå andre soger eller knytt til tida soga er sett i. Men det er nokre unntak, og dette er dei eg har funne. Veit du om fleire?

Georg Haas sine koparstikk

Sagan af Gunnlaugi Ormstungu ok Skalld-Rafni […] frå 1775 er dekorert med koparstikk av Georg Haas.

Torsteins draum, illustrert av Georg Haas frå islandsk bokutgåve frå 1775.
Første Holmgang med Ravn, illustrert av Georg Haas frå islandsk bokutgåve frå 1775.
Ravn lurer Gunnlaug, illustrert av Georg Haas frå islandsk bokutgåve frå 1775.
Helga døyr, illustrert av Georg Haas frå islandsk bokutgåve frå 1775.

Ragnhild Vekterli Leitres illustrasjonar

To hundre år etter Haas, har Ragnhild Vekterli Leitre illustrert ei utgåve av soga. Bilete av Borg er basert på eit måleri som ofte er brukt saman med soga, men som ikkje eigentleg er knytt til ho.

«Garden Borg, tegnet etter gammelt maleri» av Ragnhild Vekterli Leitre. Frå Språket vårt før og nå. 2 : Norrønt og nyislandsk (1975)
Torsteins draum av Ragnhild Vekterli Leitre. Frå Språket vårt før og nå. 2 : Norrønt og nyislandsk (1975)
Gunnlaug gjer Helga kappa si, illustrert av Ragnhild Vekterli Leitre. Frå Språket vårt før og nå. 2 : Norrønt og nyislandsk (1975)
Gunnlaug gjer Ravn noko å drikke, illustrert av Ragnhild Vekterli Leitre. Frå Språket vårt før og nå. 2 : Norrønt og nyislandsk (1975)

Øvrige Gunnlaug Ormstunga-portrett

Illustrasjonen av Wilheilm Peters er visst berre ein av fleire han laga om Gunnlaug Ormstunge, men eg ser ikkje at dei andre er publiserte nokre stad, og eg veit ikkje kven som har dei. Eg har vore i kontakt med Follo museum og Nasjonalmuseet, men dei veit ikkje noko meir om resten av serien. Dei andre to illustrasjonene er frå lærebøker.

Gunnlaug Ormstunge, illustrert av Wilheim Peters i 1879. Frå: Wilhelm Peters : skildrer i en endringstid (2001)
Gunnlaug Ormstunge, illustrert av Turid Hirsch. Frå: Morsmålet : norsk i skriftlig og muntlig bruk for ungdomsskolen. 2 (1968)
Gunnlaug Ormstunge, illustrert av Hallvard Skauge. Frå: Ordet er ditt (1997)

Øvrige illustrasjonar av Torsteins draum

Draumen til Torstein ser ut til å vere eit populært motiv.

Torstein sin draum, illustrert av Rune Johan Andersson. Frå Fra saga til samtid (1997)
Torstein sin draum av Bjørnstein Nilsskog. Frå Soga om Gunnlaug Ormstunge (1963)
«Draumur Þorsteins Egilssonar – batik, silk», henta frå Gangleri hos Wikimedia Commons

Øvrige illustrasjonar av scener frå soga

I Bloch sitt bilete ser ein Gunnlaug kome med sin «one-liner» om at han ikkje haltar når beina er like lange. I måleriet av Fairfax (og skissa) ser ein eit møte mellom Gunnlaug og Helga. I Suul sin teikning og i det andre stikket (frå ukjend kunstnar) ser me scenen der Ravn lurer Gunnlaug under holmgangen, denne ser ein også hos Haas og Leitre over.

«Ei skal haltr ganga» av Andreas Bloch. Frå Vore fædres liv : karakterer og skildringer fra sagatiden (1898) via Wikimedia Commons
Eit møte mellom Gunnlaug og Helga. Av Charles Fairfax Murray frå ca. 1880-1885, via Wikimedia Commons
Skissevariant av Charles Fairfax Murray sitt måleri. Via MutualArt.
Teikning av to menn med brunblondt hår og skjegg. Ein i blått til venstre held sverdet bak seg og gjer ein hjelm, mens ein i raudt hogg til med sverdet mens han tek imot hjelmen. Bak står nokre menn og ein hest og ser på.
«Illa sveikstu mig nú» av Jon Suul, frå Varmalandsskóla i Borgarfirði (1955). Fotografert av helgibjarna på Flickr.com.
Holmgangen mellom Gunnlaug og Ravn. Ukjend kunstnar, men brukt ein del på nett.

Glade youtubarar

Det finst mange tolkingar av soga på YouTube, stort sett laga av elevar frå ulike skular. Men det er også nokre lærarar og andre formidlarar som har prøvd seg på å illustrere heile eller deler av soga.